نان بیات جوری است که انگار رطوبتاش را از دست داد، که تا حدودی هم همینطور است. بیاتشدن نان نتیجهی واکنشهای شیمیایی داخل آن اتفاق میافتد. آردی که در بیشتر نانها استفاده میشود حاوی مولکولهایی است که ساختاری کریستالی دارند، اما وقتی در فرایند آمادهکردن نان، به آرد آب اضافه میکنند، این ساختار از بین میرود و آب به آرد جذب میشود. مولکولهای سخت نشاسته تبدیل به مادهای شبیه ژل میشوند و به نان بافت پفداری میدهند. وقتی نان سرد میشود، آب از نشاسته بیرون میرود و به دیگر قسمتهای نان میچسبد. چیزی که برای شما باقی میماند مولکولهای کریستالشده و سخت نشاسته است که به نان مزهای خشک و ترد میدهد. برای همین است که حتی یخچال هم نمیتواند جلوی بیاتشدن نان را بگیرد. درواقع، دمای پایین یخچال باعث میشود سرعت این فرایند زیاد هم بشود.
قرصهای تازهی نان جزء اساسی بیشتر آشپزخانهها هستند. من همیشه یک قرص نان برای صبحانه و برای ساندویچ کره و مربای آخر شبام نگه میدارم. اگر نان زودتر از چیزی که باید بیات شود، انسان احساس خسران میکند. ما در اینجا آموزشهایی آوردهایم تا به کمک آنها بتوانید نان را تازه نگه دارید و هرچه میشود مدت بیشتری از لذت تازگی آن بهره ببرید و برای ذخیرهی طولانیمدت حفظش کنید.
همهی نانها مثل هم پخته نمیشوند و طول عمرشان یکسان نیست. نانهای نانوایی و نانهای خانگی عمر کوتاهتری نسبت به نانهای صنعتی که در فروشگاههای زنجیرهای پیدا میشوند دارند، چون از مواد نگهدارنده استفاده نمیکنند. بااینحال، نانهایی مثل بریوشه یا نان خالا مدت بیشتری طول میکشد تا بیات شوند.
چه چیزی باعث بیاتشدن نان میشود؟
نان را در کجا ذخیره کنیم؟
اصل اساسی در ذخیرهی نان مدیریت دما و رطوبت است. بهتر است نان را در دمای اتاق و در ظرفی بدون امکان نفوذ نور و هوا بگذارید. میتوانید نان را داخل ظرفهای پلاستیکی مخصوص مایکروفر قرار دهید. نفوذناپذیربودن ظرف مهم است، اما یادتان باشد که دمای بالا یا افزایش رطوبت باعث کپکزدن نان میشود.
اگر بیش از مصرفتان است، فریزش کنید
نگهداشتن نان در دمای اتاق و مصرف آن تا پنج روز مشکلی ایجاد نمیکند، اما کار دیگری هم میتوانید بکنید و آن فریزکردن نانها است. برای گذاشتن نانها در فریزر، ابتدا آنها را به تکههای کوچکتر ببرید. راحتتر است که تکههای کوچک نان، بهاندازهی یک وعده مصرف، را از فریزر دربیاورید تا یک قرص نان کامل را. حتماً نانها را داخل کیسهای بهخوبی بپیچید که تا جایی که میشود رطوبتاش را حفظ کند. بیشتر نانها تا سه ماه در فریزر دوام میآورند. نان ساندویچی را هم میشود در فریزر نگه داشت. کافی است روی آنها نایلون بکشید و داخل کیسههای زیپدار مخصوص فریزر قرار دهید. موقع انجام این کار، تا جایی که میشود کیسه را از هوا خالی کنید. اگر نانتان را به صورت قرص کامل فریز میکنید، برای آبکردن یخاش آن را چهار تا پنج ساعت در دمای اتاق بگذارید یا ۳۰ تا ۴۰ دقیقه در اجاقی با دمای ۳۵۰ درجهی فارنهایت [۱۷۵ درجهی سانتیگراد] قرار دهید. اگر نان را بهصورت برشزده در فریزر نگهداری میکنید، با توستر فوراً میتوانید آمادهی مصرفاش کنید. شاید حتی توسترتان مجهز به دکمهی یخزدایی باشد. نان را بعد از آبکردن یخ باید در عرض چند ساعت مصرف کنید. و ضمناً، اگر متوجه گذر زمان نشدید و نانتان بیات شد، دستورپختهای فراوانی هست که جزو مواد اولیهشان نان بیاتشده قرار دارد. پودینگ نان و توست فرانسوی از جملهی آنها است.